Jowai: Ha u Naisaphra (Aug) 2017, 11 ngut ki bru (Fact Finding Team) kiwa na ka Meghalaya State AIDS Control Society (MSACS) wa na ka North East Technical Support Unit (NESU) kiwa kreh wa ki bru wa dih drugs wa kiwa yoh HIV da lai sylli ki ya i rukom krehkaam ki ar tylli ki thaw wa yarap ya kiwa dih drugs wa em ha ri-loom Jaiñtia ha Jowai wa ha Ladrymbai.
Kawa em ha Jowai toh kawa tip kam ka VHAM IDU TI OST Center, Wahnangbah katwa kawa em ha Ladrymbai da tip kam ka VHAM CC TI.
Yeini da leh hadien wa uwi na ki dkhot ka NETSU heipor wa lai u ha ka VHAM Ladrymbai da kam u wa da chem u wa ha u bnai Wisu (March) uni u snem kamwa 1500 tylli ki thyrnia da chah baam ki ha ki khne katkam wa ong kiwa kreh ha ini thaw tangwa hadien wa pait ya ka Godrej Almairah wa booh ya kini ki thyrnia da chem wa toh man ko kawa skem wei ym em thaw u psiah ki khne, wei hadien ini kiwa kreh da ong ki wa kiwa pyllai ya kani ka thaw da phah ki wow ong wa chah baam ki thyrnia ha ki khne.
Da kam u leh wa ki Outreach Team da saam thyrnia ki da kiwa da yap (expire) kiwa ym hoi de u pynemkaam kiwa da kheiñ heipor wa pynemkaam wei kiwa sah. Neiliang ki Outreach Team da dep pyntip ki cha ka Program Manager wei manda kylli kiwa wan sylli na ka da ong ko wa tip ko ya ini tangwa kiwa ha khlieh yong ka won ong ki wow saam bait da kini ki thyrnia wa da sih. Tangwa lada em kiwon kiwon kiwa wan sylli ya ini toh u sai ki ya ki thyrnia wa dang miat kiwa ye u pynemkaam hadooh u snem 2020.
Neini i daw ka Secondary Distribution of Needles & Syringes (SDNS) kawa saam thyrnia mynkna cha kiwa dih Drugs yow lait ki u pynemkaam da kiwa da sih kamjooh yow lait u pynemkaam lang ya u jooh u thyrnia ym em krehkaam bha ko ha East Jaiñtia Hills. Ini da booh ko hei ma, neibhah ye u yoh ya u khniang HIV lada kiwa pynemkaam lang wa kiwa em HIV.
Katwa ha VHAM, Jowai won u dkhot ka NETSU da kam u wa da chem wa i yoh thyrnia toh iwa chitom bha lada kiwa pyllai ya kani ka thaw ym em kwah ki u e ya ki. Ya kiwa dih dawai won na ini i thaw da pyndooh dawai Opioid Substitution Therapy (OST) i dawai wa dih kiwa da kwah u dam u dih drugs lada ym lai Test HIV hanlada dadep Test ki hapoh le bnai wei ya i bor i dawai leh da jied da ka Program Manager waka Counselor ymtoh da ka Doctor.
Kamtæ ha ka 01-08-17 hadooh ka 05-08-17 ki 11 ngut ki dkhot ka Fact Finding Team da wan ki cha Jowai wa cha Lad Rymbai yow chem chooh ya i rukom krehkaam kini ki ar tylli ki thaw wei heini ha wah man ko katkam ka Report wa pynmih kini ki 11 ngut.
Ha Jowai da chem wa katkam wa pyntip kiwa em HIV wa neidaw wa duna thyrnia boon pynemkaam lang ki ya u jooh u thyrnia hadooh wa joor i poor u khniang HIV. Da pynbaad leh waka Program Manager ka VHAM ha Jowai jied ko ya kiwon wow e thyrnia katwa yoobiang ko wei ym em saaam ko cha waroh.
Uwi na kiwa yaklam wa ki 11 ngut wa pynman ya kani ka sylli da ong u wa ka Program Manager da phah thang ko ya ki dawai OST wa 5 synduk wa ki le song ki thyrnia wei oo deilang wa kiwi da leh ki ya ini hajan ka thaw e um ka PHE wa em ha Khimusniang. Ya ini da leh ki deiwa tih thlu wei hadien ini da thang ki da i Petrol.
Yow sñiawthooh ya ini i duna thyrnia, ki dkhot kiwa wan pynman ya kani ka sylli da lai ki cha ki le tylli ki Pharmacy wa katkam ki Receipt da pynyoo wa thied hei pytruid ka VHAM Jowai wa ka VHAM Ladrymbai. Katkam ka Receipt da pynyoo wa da thied ya ki thyrnia naka Lucky Bareh RB Pharmacy wa na M/s K Chyrmang 12 Dalloi Pharmaceuticals kiwa em ha Iawmusiang Jowai tangwa ym em chem ya kini ki Pharmacy.
Da chem pathan ya ka RB Pharmacy heiwa ka tre toh u Revival Swer kawa da ong wa ym jooh em krehkaam ki wa ka VHAM ini da man i jooh hawa da chem ya ka 12 Daloi Pharmacy heiwa u tre toh u N. Khonglah.
Kini ki tre Pharmacy da ong ki wa ym jooh em dai thyrnia ki cha ka VHAM wei ym jooh dai ki ya iwon iwon i dawai namo ki thyrnia dei yong synduk.
Hadien ini da chem wa u Lucky Bareh uwa kamtre ya ka RB Pharmacy toh u payu ka D. Bareh kawa kreh kam ka Counsellor ha VHAM Jowai katwa u K. Chyrmang uwa kamtre ya ka 12 Dalloi Pharmaceuticals toh uwa kamai kari wei man u uwa tipmit ka Project Manager ka VHAM Jowai ya oo.
Ka VHAM Jowai katkam ka Receipt wa em i pyrtuid ka M/s K. Chyrmang 12 Dalloi Pharmaceuticals da thied ko 18,500 tylli ki thyrnia heidor T. 55,500 heiwa ya ka tarik chna da booh July 2013 wei ye u pynemkaam hadooh Dec 2017 ya kini ki thyrnia, wei ka tarik wa thied toh 29-04-17.
Da chem leh wa ha Ladrymbai da ong wa katkam ka Register toh u em 9253 tylli ki thyrnia tangwa da chem 1352 tylli donhi wei kiwa kreh da ong ki wa kiwa sah em ki ha VHAM Jowai.
Ki thyrnia da chem toh kiwa chna ha u Naisan (May) 2013 wei ye u pynemkaam hadooh u Naitung (April) 2018 iwa ym yatoh waka Receipt wa yoh na ki pharmacy. Katkam ka Receipt wa yoh na M/S K. Chyrmang Pharmacy wa em ya ka tarik 30-11-16 da ong wa da thied 12741 tylli ki thyrnia wa chong dor T. 38,223 wei ya ki thyrnia da chna ha u Wisu (March) 2016 wei ye u pynemkaam hadooh u Thohlakhmi (Feb) 2021.
Sa ha kawi ka Receipt wa yoh na ka jooh ka Pharmacy kawa em tarik 03-02-17 da thoh wa da thied 15000 tylli ki thyrnia kiwa chongdor T. 45,000 kiwa chna ha u Wisu (March) 2016 wei ye u pynemkaam hadooh u Thohlakhmi (Feb) 2019.
Da em leh sa kawi ka Receipt wa thied biang na ka jooh ka Pharmacy wa da thied 10,050 tylli ki thyrnia ha ka 31-05-17 heiwa da thoh wa kini ki thyrnia da chna u Wisu (march) 2016 wei ye u pynemkaam hadooh u Thohlakhmi ( Feb) 2019.
Manda kylli won kammon leh ki ya ki thyrnia wa da kut por da ong ki wakreh ka VHAM Ladrymbai wa da dep phah ka Program Manager ka VHAM na Jowai wow pynyuiñ cha Jowai tangwa ka Program Manager na Lad Rymbai ym em leh ko ya ini wot hadien wa ood kiwa pynemkaam wa ki thyrnia toh kiwa ymhoi de u pynemkaam.
Da ong ki leh wa dadep pyntip ki cha ka Executive Secretary ka VHAM chaphang ini tangwa ka ym em ngait ko ya ki.
Da chem leh ya ki kot ki sla wa pynyoo yei lutsan wa pynman ya ki Health Camp wei kiwa kreh da phla ki wa kini ki Health Camp toh du ha ka kot donhi wei ym em pynman ya ki wei ya ki Receipt da wanrah da ka Program Manager ka VHAM Jowai kawa phah pyndap pyrtuid leh ha ki wei wow booh ki kam i lutsan wa mih ha ka Health Camp.
Hawa lai won ki dkhot kani ka Fact Finding Team cha ka ART Cum ICTC Centre wa em ha Civil Hospital Ialong, kiwa kreh da ong ki wa ki bru wa wan wow leh Test HIV jooh paan dawai OST (i dawai wa dih kiwa da dam u dih drugs) na ki neidaw wa ka VHAM jooh pyndooh dawai ko ki lada ym lai leh Test HIV ki.
Hadien ini ka Meghalaya State AIDS Control Society da phah bru biang ko yow pynsakhiat ya ini ha ka 30-08-17 wa ha ka 01-09-17 wei da chem ki wa ki dawai OST wa ki thyrnia biang hi em ki katkam wa em ha ka Register tangwa em 5000 tylli ki thyrnai yong ka VHAM Lad Rymbai wa ym em wa wan thooh ki.
Ki Batch Number wa ki tarik chna wei tarik wa yap (expiry) ym em thoh ha ka Register kamjooh ya ki thaw wa thied ya ki.
Hei yatoh wa ka poisa wa su wa thied thyrnai da su ha i pyrtuid u K Chyrmang uwa da kam wa man u tre ka M/S K. Chyrmang, 12 Doloi Pharmaceutical wa em ha, KNB Road, Jowai. Da pyrchang ki u thooh ya kani ka Pharmacy wei ym chem ki ka wei da chem ki ya ka 12 Doloi Pharmacy, KNB Road Jowai heiwa u tre toh u N. Khonglah.
Kamtæ kiwa lai takit ha ka Report yong ki da ong ki wa em hi i leh bakla hapoh ka VHAM, Jowai hei yatoh wa i thied thyrnia (syringe).
Hawa yaklam won ki wa ka Dr. A. Pasweth wa e dawai OST ha VHAM Jowai da ong ko wa i khlan i dawai wa e ko toh katkam wa emkaam wei ka Project Manager wa ka Counsellor ym em pynwit ki.
Ha ka VHAM, Lad Rymbai won da chem ki wa katkam wa pyntip kiwa kreh wa nadooh u snem 2015 da boon ki por wa e thyrnia ki cha kiwa inject drugs da kiwa da yap (expire) wei da ong ki leh wa ka Project Manager ka VHAM Jowai da phah looid ko ya ki plastic wa song ya kini ki thyrnia yow lait u tip ya ka tarik wa yap (expiry) kini ki thyrnia.
Da chem ki leh wa ya ki Receipt ym jooh em yoh ki ha kti yong ki wei da pyntip ya ki lyngba ka phone yow thoh ki ya thyrnai wa yoh ki heiwa katkam ka register toh da yoh ki 15000 tylli ki thyrnia na ka VHAM Jowai ha ka 03-02-17 tangwa hadooh katni ym em poi kini ki thyrnia.
Hadooh ka 01-09-17 katkam ka register em ki 7906 tylli ki thyrnia tangwa ha stock em ki 906 tylli donhi.
Kiwa kreh da ong ki leh wa ha ka 01-02-17 kamwa 1000 tylli ki thyrnia da sih ki neidaw wa baam ki khne tangwa ini ymtoh iwa sakhait neibhah da haap noh ki ya ki neidaw wa duna kiwa wan chim ki tangwa yow pynyoo wa dadep saam ya kini ki thyrnia da leh noh ki kamni neibhah da booh ya ka thong wow saam thyrnia cha kiwa pynemkaam drugs.
Da chem leh ha kani ka takit wa da pynlut poisa wow pynman ya ki Health Camp tangwa waroh ini toh iwa thok neibhah ym em pynman ya ki Health Camp.
Discussion about this post