Jowai: Ka 34th International Candlelight Memorial Service toh ka sngi wa kyrpang wow kynmoo warom ya ki bru wa da khlaad na ka AIDS kamjooh wow kyrchaan ya kiwa im wa uni u khniang HIV. Ka phang ha uni u snem toh “Ending AIDS Together” namo u pynwiarjait ya ka AIDS deiwa kreh yonglang.
Ya kani ka thang momati da pynman da ka Jaiñtia Network of Positive People wa ka Meghalaya State Network of Positive People wei da kyrchaan da ka Meghalaya State AIDS Control Society ynne ka sngi ha Marian Hill HS School, Jowai.
Ka Dr. J.N. Shullai, Director ka MCSWA da khana ko wa ha ki snem wa nyngkong wa sdang ko u kreh wa kiwa em HIV da phah test chwa ya kiwa kreh harood u sarok bah NH-44 wei ha u bnai wa nyngkong 20 ngut toh kiwa da man HIV+. Ha ki tu ki por wa ympu em biang ki dawai boon ki manbei da khlaad ki wei da ieh ki ya ki khon ki kti yong ki.
Hadooh kini ki sngi boon hi ki bru dang tieñ ki u tia cha jan ki bru wa em HIV/AIDS hadooh ki bru wa da stat wa da che leh ym sñiawthooh ki wa dang ma wow chong kari wa u bru wa em kjut TB neibhah ka poor ko du nei ky’oh wa i synrieh.
U khniang HIV hi poor u deiwa ya thiah kurim wa ki bru wa em HIV khlem pynemkaam Condom, i pynemkaam thyrnia wa da dep pynemkaam kiwa em HIV wa i yoh snaam na kiwa em HIV. Katni wa da biang ki dawai dachin, kiwa em HIV ye ki u im kamwa im hi kiwa chait wa khiah. Ka imlang sahlang haap ko u pdiang ya ki wei ym toh u kyntait ya ki neibhah daw man ko ya ki kam kiwa da yap hanlada dang im ki.
Ha kani ka sngi leh da yoh yei phla na uwi u khynroo wa em khniang HIV wei da khana u wa nygkong kreh u wa kawi ka Company wei da su tulop ki oo deiwa biang hadooh wa da ye u wow pyndap pynbiang poisa ha yung. Hadien wa phon ki lok u wow pyrchang ya u drug (Heroin) da sdang u pynemkaam u oo wei hadien wa pyrchang u dam noh da sñiawthooh u wa da chah kdoh chah khoom u.
Da psiah u cha ki Rehabilitation Centre wei da ye u dam u dih ya uni u drug la le snem tangwa ha kawi ka sngi da yoh phone u na uwi u lok u uwa da slem ym jooh em de yachem u. Hawa yachem u wa uni u lok da sai u ya u thyrnia wei da pynemkaam lang ya uni u thyrnia wow dung drugs.
Manda poi i por wa phah leh HIV Test da chem wa oo da man HIV+ u du neidaw wa pynemkaam lang da u jooh u thyrnia.
U S.P. ka West Jaiñtia Hills u R. Muthu won da pyntip u wa ki kaam pyrchah aiñ hapoh ka district boon toh da em yatoh bait ki wa ki drugs kamtæ lada ye u pynwiar jait noh yei dih drug boon ki kaam pyrchah aiñ daw wiar ki.
U kongsan ha kani ka sngi u L. Shylla, MDC JHADC nyngkong hawa pyntip cha oo ya kani ka yalang da pyrkhat u samen neiyi i daw wa haap leh burom ya kam kini ki jait tangwa hadien wa sñiaw u yeiwa klam kiwa boon da sñiawthooh u yeini neibhah ong u wa oo leh jooh murieh u na ka kurim yei diah kiad u tangwa hadien wa poi cha hospital haap phla lut ya waroh, kamtæ sñiawthooh u yei yaleh kiwa dih drugs wow ieh ya ka wei neiliang yong oo leh smat u wow yarap ya ki yow yei ki u seiñ khih seiñ khan.
Discussion about this post