Ka Jaiñtia National Council JNC-CEC hapoh i yahkhmat u President, u Sambormi Lyngdoh da lai yachem ki markhmat wa u MP ka Shillong Constituency, u Dr. Ricky AJ Syngkon wei da e leh da ka dorkhat (Memorandum) hajrong ki ar tylli ki mat kiwa em hapoh ka Save Jaiñtia Mission kawa ka seiñ da pynmih ko ynnin u snem.
Kawa nyngkong toh heiyatoh wa u pood u ang hapyrdi ka Meghalaya wa ka Assam heiwa ka seiñ da ong ko wa ka Hima Jaiñtia hadien wa da phiah ya ka da ki Policy ka sorkar pharæng wei hadien ini ha u snem 1951, u lat ka jylla Assam da pynkylla u ya ka bynta wa kongsan yong ki thaw yong ka Jaiñtia cha ka United Mikir Hills District, kawa man kattæ ka Block-I.
Ki kot ki sla History kam ka Map yong u snem 1896 wa da pynskem da ka sorkar pharæng, da kdaw che ko wa kini ki thaw toh yong ka United Khasi and Jaiñtia Hills, wei ya kini ki thaw toh u pyndong biang ki. Wei i pynkhlaad ya ka Hima Jaiñtia da sdang ko nadooh iwa yoh laitlooid ka ri India, i kyrriah ya ki Block-I Block-II cha ka Karbi Anglong (Assam).
Ka seiñ booh ko i kyrpaad cha ki bor wa hajrong wa toh u pynuiñ biang ya ka Block-I wa Block-II chapoh Jaiñtia Hills deiwa pynchong yurim na ka Map History u snem 1896. Neitæ i su bai lutsan neibynta ki thaw ki wym ye u pynuiñ na ka sorkar Assam wa ka sorkar pyrdi. Ka seiñ da kyrpaad ko leh ya u MP wow booh hakhmat dooh yeini i bynta wow yaklam wa ki bor wa hajrong wow pynbait noh ya u pood u ang yong ka Jaiñtia wa ka Assam.
Sa kawi won ka mat toh yow wanrah ya ka rukom tih mooyong wa khian (Small Scale Coal Mining policy). Ka seiñ da pynsñiaw ko wa ka sorkar pyrdi toh u e laad noh ko ya ki nong Meghalaya wow yoh biang yei tih mooyong ha ka rukom wa khian khnang wow pynsuk ya u khian u dai, neibhah katni ka Policy tih mooyong toh emkaam yei thaw wa heh hadooh 100 Hectare, wei ini da booh ko hei eh khamtam ya kiwa khih mooyong ki wym em yei thaw wa heh hadooh katni.
Ka seiñ da ong ko wa i tih mooyong hapoh Jaiñtia toh ka pliang ja yong ki lak tylli ki thlu yung wei lada ka Policy tih mooyong ha ki thaw wa khian ym ye ka sorkar u yarap, katwon u man ko i eh ya kiwa boon walang khamtam ya kitu kiwa chkeh ja na uni u marpoh khyndaw.
Ka seiñ da ong ko leh wow pynman ya ka SOP (Standard Operating Procedure) kawa thymme wow chah ya i tih mooiong ha ki thaw wa khian ha itæ i rukom wa pyntikna wa i leh toh u biang ko wei sumaar ko ya ka ramaw.
Discussion about this post