Jowai: I tih wa i challan tooh ya u moochuni lyngba u sarok Dawki-Jowai Road NH40-E, man ko kawa joor bha katni yeiwa da leh wot heipor sngi wei hadien wa ka sorkar na i por cha i por da maham ko wow pynchitom joor ya kiwa emkti wow tih wow challan tooh ya u moochuni na Jaiñtia Hills cha Bangladesh da pynbaad ka JSU.
Katkam wa yoh yutip ka seiñ JSU, wa ya kani ka kaam kiwa leh tooh (Illegal Limestone Trade) da ye u leh lyngba i yarap na u Forest Ranger wa DFO (T) ka West Jaiñtia khnang wow yoh myntoi ki samen.
Ka JSU lyngba u President yong ka u Lawyerson War, da ong ko wa em 10 hadooh 15 tylli ki paar tih moochuni ha ki bynta waphær waphær yong ka chnong Nongtalang, kamjooh ki paar tih moo kiwa da rim kiwa da chah khang nadooh nachwa tangwa katni i tih moo dang pteiñ i hadooh katni khlem da yoh bor lyngba ka aiñ Meghalaya Minor Minerals, Concession Rules, 2016.
Sa iwi i leh tooh heini toh i leh tooh ya ki challan kiwa tip leh kam ki (Incidental Challan) kiwa da e da ka yungkrehkaam u DFO (T), kiwa da jia na ki por cha ki por, ya kini ki challan da pynpoi na East Jaiñtia Hills District cha West Jaiñtia Hills District heiwa ya ka jooh ka challan kiwa ym em da thoh ya u number kari da pynemkaam wei da dai ya ki ha ki thaaiñ Nongtalang, ini da yarap ya kiwa tih wow challan tooh pyrchah ya ka aiñ ya u moochuni.
Ka seiñ da yachem ko ya ki kattu katni ki tre paar moochuni wa kiwa kreh wow challan moochuni kiwa toh hok wow kreh kiwa da yoh License wow tih moo (Legal Mine Owner) da pynsñiaw ki ya i sñiawsih hajrong ini i leh tooh da ki bru kiwa kwah wow chim kabu.
Ka seiñ da ong ko leh wa neiliang ki bor District da tip wei da yoo ki yeini i leh tooh, tangwa ym em leh ki iyi iyi leh wow pynchitom ya kini kiwa khayi moochuni pyrchah ya ka aiñ.
Heiyatoh wa ini, ka JSU neibynta i bha i miat kiwa boon kiwa lang khamtam wow yada ya ka rymaw wei wow pynlai bait lai ryntih næ wow pyndooh ya ka tih ya ki mar pohkhyndaw pyrchah ya ka aiñ hapoh ka jylla da dawa ko na ka sorkar wow chimkhia ya kani ka kaam wow khang noh chi syndon ya kitai kiwa khayi moochuni pyrchah ya ka aiñ wei wow pynchitom ya ki katkam ka kyndon aiñ Section 21(5) yong ka MMDR Act.
Neiliang ka seiñ da ong ko wa ym chong kli kti wei u booddien ko ya kani ka kaam wei wow kyntu leh ya ka sorkar wow chimkhia bha ya kani ka kaam neibynta i bha wa i yoh nong yong ka jylla hi waroh kawi wei khamtam wow yada ya ka rymaw heini hapoh ka jylla hi waroh kawi.
Discussion about this post