Jowai : Ha ka madanbol ka chnong Sonapyrdi ki wa chnong chnong ha kani ka 25 tarik da kyrchan ki wa toh iwa emkaam bha u yada ya u Hulu. Harood wah wa em hajan ini i chnong, katkam i thooh bniah u Dr. Rajkam Goswami iwa da leh u la ar snem da chem wa ini i bynta lada ka chnong kamjooh wei krehlang ki bor sorkar wa ki seiñ toh iwa miat bha i thaw yow sdang u pynneh pynsah (Conservation) ya ki thaw im kini ki Hulu.
Ha ka yachem ha kani ka madanbol da em ki dkhot ka chnong kamjooh ki wakreh ka BDU East & West Jaiñtia ka seiñ SURE, ATREE wa kiwa wan na ka Assam University, Silchar.
U waheh chnong ka Sonapyrdi u ma S.D. Lamare da ong wa em i thrang ka chnong ym du wow yada ya ki Hulu, kwah ka chnong leh u pynkylla ya ka khloo ka chnong kam ka ‘Community Reserve’ næ ka khloo ka wow yada ka chnong nei chah lehbeiñ ha u bru kam i pam dieñ klumar kamjooh u yada ya kiwa im hapoh yong ka.
Da paan u leh yei yarap na ka tnat Forest wow yarap ya ka chnong yow ye ki u pyndap pynbiang ya ki kot ki sla wa emkaam yow sdang ya kani ka ‘Community Reserve.’
Ha kani ka sngi u Dr. Goswami yow pynyoo ya kiwa wan cha kani ka yalang na bar chnong da yahke u ya ki da ka lieñ yow yoh ki u sakhi da ki spah tylli ki thawalieh wa em cha rood wah Lukha kamjooh leh ya ki jait sim wa boon jait.
U ma H.H. Mohrmen uwa emlang ha kani ka sngi ong u wa kani ka thaw em ko chiboon ki sap wow ye u sdang ya ka ‘Eco Tourism’ wei da pynchlur u ya ki trechnong wow chim kabu yeini waroh wa da e da ka rymaw wei wow pynneh pynsah ya ka.
Da yahke leh ya kiwa emlang ha kani ka sngi cha ka krem Liat Hati ha Loomchnong. Da yoh leh u yachem ya ka kong P. Shylla kawa ong wa ka nadooh wa yoo nyngkong ko ya kani ka krem heipor wa dang 7 snem ko da sdang ko u maya ya kani ka krem.
Kamtæ hadooh katni, katwa em i bor ko da yaleh pyrchah ya ki kharkhana wa tih marpoh khyndaw kiwa da dep tympra ya kani ka krem. Katni kani ka kong da em ko 65 snem.
U Dr. Goswami wa u ma H.H. Mohrmen yooluti ki wa dei yarap ka sorkar kamjooh wa ki paidbah ini i pyrchang wa khian yong ki ha kani ka sngi daw yah i cha iwa heh i kreh yow yarap yada ya ka rymaw kamjooh yow yada ya ki krem kam wa leh ka kong Shylla neibynta ki khon ki ksu yong ka Narpuh.
Ya kani ka yalang da pynman da ka Ashoka Trust for Research in Ecology and the Environment (ATREE), Bangalore hei krehlang ka Basin Development Unit (BDU), East Jaintia Hills District wa ka Society for Urban and Rural Empowerment (SURE), Jowai.
Discussion about this post