Ka TUR da pynsñiaw ko yei pyrchah yei thmu thombor yei hok ki paidbah deiwa chna Dam ha ka wah Umngot deiwa ong wa toh u sangeh chisyndon yeini neibhah daw wanrah ko ya kiwa boon ki kaam baam-tooh.
Da ong leh wa ym em leh ya iwon iwon i thooh bniah heiwa da wan pait du chi sngi itæ leh khlem kynjoh ktien wei yachem wa kiwa synchaar chnong kamjooh ym em lai pait waroh tymbud ka wah Umngot. Ym em leh lai pait da iwa tikna hajrong i rep i riang wa i khih i khan kiwa chong chnong kiwa im chilynter ka wah wa kiwa im jakpoh na ka wah Umngot. Ym em leh i thooh bniah hadooh katwon u ktah lada booh Dam ha ka wah Umngot.
Ya ka bui (Report) kawa bakla kawa leh tang dep kawa da e cha ki paidbah leh man ko ha i ktien phareng kawa kiwa chong chnong ym sñiawthooh ki. “Hawa kiwa chong chnong ym sñiawthooh ki yaka Report, kamtæ ym ye ki wow kdaw yei eh wa i maa,” da ong ka TUR.
Ka TUR da ong ko wa hawa lai paan ya ka Report da e du ya i pasoh wa tbian wa thoh ha i ktien Khasi katwa waroh won toh ha i ktien pharæng kawa da e paidbah du hachwa wow sdang ka Public Hearing. Kamtæ i pynman ya ka Public Hearing leh toh kawa pyrchah ya ka aiñ.
I pynbna hajrong ka Public Hearing leh toh du lyngba ka Internet wei du chi sngi ha ki kotkhubor iwa man i wym ye u pdiang. Kiwa chong chnong yong ki chnong wa em tymbud ka wah Umngot ym ye ki wow puræ næ yoh yutip na ki kor Internet wei i poi ka kotkhubor leh ym tista man-ka-sngi. Ini toh i leh khang wa ki paidbah ym tip ki iyi iyi leh hadooh wow poi cha ka Public Hearing.
I pynman ya ka Public Hearing ha i thaw wow chna ya ka Dam wa ha i thaw wow chong wow sah ki wakreh man ko iwa bakla wei iwa leh chynnam neibhah ki paidbah chitom ki wow lai lut cha kini ki thaw.
Ki paidbah leh da phah ki yei thoh wa pyrchah yei Dam ya ka wah Umngot cha ka Meghalaya Pollution Control Board kawa man ka chnat krehkaam wa pynman ya ka Public Hearing. Da pynsñiaw yei pyrchah ym du ya ki Public Hearing wa da pynman kamjooh leh ya ki Public Hearing kiwa neini chakhmat.
Tangwa ka sorkar hapyrdi ini i pyrchah iwa joor, da maham ko wow lai bait chakhmat wow booh Dam ha wah Umngot. Kamtæ ka TUR da ong ko wa lada ini ym toh wa ki Public Hearing toh du wow pynbiej bru donhi wei ka sorkar u lai bait ko chakhmat hapyrdi i pyrchah ki paidbah.
Ka sorkar leh tip ko wa i dor wow Dam ya ka wah man ko iwa syad wei ym toh kawa yoh myntoi lada pait ya ka Leshka kawa dang dep chna hadooh katwon i lutphut wei iyi i myntoi wanrah ko, neitæ sa ka Mawphu, ka Ganol wei iyi da jia ya kini.
Kamtæ da pynbiej ya ki paidbah wa duna bordiñ heiwa ha Meghalaya toh kawa duna dooh i tooh bordiñ lane iwa baam ei ya i bordiñ da ki paidbah. Ha Meghalaya toh du ki karkhana ha ki thaaiñ Byrnihat wa ki kharkhana pynmih khyndaw-bilat ha ki thaaiñ Jaiñtia Hills kiwa da chem toh kiwa tooh bordiñ wei ki wym su tikna ya ka bai bordiñ. Ini i leh tput i leh pyrchah aiñ yong kini ki karkhana da ktah ko ya ka chnat bordiñ ka jylla.
Kamtæ ka TUR da khut ko ya waroh kiwa chong chnong ka jylla wow ya ksohktilang ha ka yakhih wow pynsangeh ya i Dam ya ka wah Umngot kawa wanrah ya i sih wa i chah tympra wa chyrkhei.