Ka HYC Sohïong Circle hadien wa chem ko lyngba ka RTI wa da booh ha ka KHADC wa em ki kur kiwa da mih deiwa leh yaka Tangjait kiwa da chem wa man pyrchah ya ka Riti Dustur u Khasi wei kamjooh leh pyrchah yaka aiñ KHAD (Khasi Social Custom and Lineage) Act 1997. Iwa da pynphylla wa kammon ka Executive Committee yong ka KHADC ha i por wa man CEM u Ardent M Basaiawmoit wa u PN Syiem da mynjur ki ya ki san tylli ki kur tangjait.
Ka seiñ da ong wa kammon u Ardent heipor yong oo wa em ki dkhar kiwa yoh jait Khasi deiwa pynrap wa ym em pyrchah ki yei leh Tangjait tangwa da pyrchah du ya ki kattu katni kiwa ym em lai katkam ka dustur.
Ka seiñ hei chem yong ka, ka KHADC da pynskem ko yei Tangjait ya ki bru kiwa waroh arliang kitæ ka kynthai wa u chynrang toh ki dkhar wei ini da man ko iwa pyrchah yaka aiñ wei pyrchah ya Riti u Khasi wei kamjooh leh ya ka Khasi Lineage Act. Da sñiawphylla leh wa hadooh wa da ki Agent dai thaw leh da ye ki wow leh yei Tangjait.
Kamtæ ka seiñ dawa ko na ka KHADC wow sñiawbha u bichaar bniah ya ini i kaam neibhah lada ki dkhar ye ki wow man Khasi ha i pyrtuid da i Tangjait, daw boon ki wow chim kabu wow Tangjait yow lait u chim Trading License, yow ye u thied khyndaw ha ki thaw ri-loom, wow yoh bhah na ka Meghalaya Reservation Policy, yow yoh yaleh Election na ki ST Reserved Seat wei kamjooh leh wow lait na ka Income Tax wei ini daw ktah ko hadooh kattæ kattæ yei hok kyrpang ka jaitbru Ynñiawtrep.
Ka seiñ ym em sñiawsuk ko yei klam pynsñiaw phær niam u Ardent heiwa da pyrchang u wow yah bakla ya ki para ri kiwa em ha ka Balang Catholic heiwa ka seiñ ym em klam sih næ klam khlem akor ko ya uwa yahkhmat niam uwa leh yaka Tangjait kamwa da ong u Ardent ha ki laad pathai khubor. Ka seiñ lyngba i klam u Ardent da suba joor ko wa toh du i buit wow yoh kyrchaan na kiwa em ha ka Balang yow yoh thaw rieh deiwa pyrchang pynbaad wa wanrah yei ya sñiawphær niam ha ki paidbah ka ri u Ynñiawtrep.
Hawa yatoh won wa i paan pynche u Ardent, ka seiñ da ong ko wa ka Executive Committee lyngba ka Registration Authority ka KHADC da e mynjur ko ya ini i Tangjait kiwa man pyrchah ya ka Riti u Khasi wa ka Khasi Lineage Act ha i por wa man CEM u wei da em leh ha i por wa man u PN Syiem. Heijooh i por da ong leh wa ka seiñ smat ko wow e yaki kot ki sla ha u Ardent ki wow pynsakhiat wa em Tangjait wa pyrchah aiñ ha i por wa man CEM u ha KHADC. Næ lada kwah u wow lai bait cha ka yung bichaar leh, neiliang ka seiñ man ko kawa khreh wow pynsakhiat ya ini waroh.
Puræ leh: Chem ka HYC wa lyngba ka Tangjait yoh u man Khasi da ki jaitbru wym toh Khasi
