Ka mukotduma wa da yaleh da ka ECC Elaka Sutnga pyrchah ya ki Coke Factory ha yung bichaar ka NGT da pynkut noh ya ka ynnin ka 8 tarik.
Kani ka mukotduma toh kawa da yaleh pyrchah ya ki karkhana Coke wa em hapoh ka Elaka Sutnga, East Jaiñtia Hills hajrong ka yurim wa kini ki karkhana da chna, da pynkrehkaam ya ki khlem bood kyndon wei pyrchah ya ka aiñ.
Heiyatoh wa i krehkaam ki Coke Factory kiwa pynmih mar hapoh 25,000 MT chi snem da pynmih kyndon ka Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB) ha ka 23-12-2020 wa toh u em ki i jngai wa 500 Meter na ki um ki wah wei toh u jngai ki 1 Km na ki chong wa sah ki bru lane ki thaw paidbah kam ki Hospital, School wa ki thaw uiñke suwari.
Tangwa lada ki karkhana em ki ar lane palat ar tylli chi thaw (Cluster) deiwa yajan 1 Km kawi ya kawi, toh u em ki 3 Km i jngai na ki chnong bru, ki Hospital, School wa ki thaw uiñke suwari wei toh u jngai 200 Meter na ki um ki wah.
Kamtæ hei lai luti ka mukotduma, ka MSPCB da pyntip ko wa da e bor ko wow chna namo ka Consent to Establish (CTE) cha 14 tylli ki Coke Unit ha East Jaiñtia Hills wei na kini da e bor wow chna 12 tylli chwa wow pynkrehkaam ya ka kyndon wa da pynmih ha ka 23-12-2020. Iwa mut wa da em du ar tylli ki Coke Factory kiwa da yoh CTE hadien wa pynmih ya ka kyndon.
Da chem leh wa da em 50 tylli ki Coke Factory ha waroh ka East Jaiñtia Hills wei na kini da em 35 tylli kiwa da yaleh yow yoh ya ka CTE.
Ha ki 14 tylli kiwa da yoh ya ka CTE da em 12 tylli kiwa da yoh bor wow krehkaam namo ka Consent To Operate (CTO) chwa wow pynmih ya ka kyndon ha ka 23-12-2020 katwa 2 tylli won toh kiwa da yoh CTO ki hadien ka 23-12-20 wei kini ki 14 tylli toh kiwa dang krehkaam.
Heiyatoh wa ki 12 tylli wa da e bor wow krehkaam chwa wow pynmih ya ka kyndon, ka sorkar ym em ko i thmu wow kyrriah ya ki wei na kini da em ar tylli kiwa em hapoh 500 meter na ki thaw wa em ki chnong bru.
Heiyatoh won wa ki 31 tylli ki karkhana kiwa da lai chakhmat wow chna kamjooh wow krehkaam khlem da yoh bor da daiñ kuna ki wei da phah khang ya ki wei ka kuna da em ko nadooh T. 10,000 hadooh T. 51,70,000.
Heiyatoh wa ki karkhana kiwa da yoh bor wow krehkaam namo kiwa da yoh ya ka Consent To Operate (CTO) chwa wow pynkrehkaam ya ki kyndon ka MSPCB, neiliang ka NGT da ong ko ym em pynchitom ya ki deiwa e daw wa da yoh bor ki, tangwa ka NGT da ong ko wa ini toh iwa bakla wei heijooh i por i sñiawthooh bakla ya ka aiñ neibhah kini ki karkhana da tyngkheiñ ki ya ki kyndon ka aiñ Environment (Protection) Act, 1986 kamjooh ya ka Water (Prevention and Control of Pollution) Act, 1974 waka Air (Prevention and Control of Pollution) Act, 1981 deiwa pynmih tdem palat ya ka ya aiñ wei khlem da pyrkhat de ya ki bru kamjooh ya ka rymaw kamtæ da phylla wa ka sorkar yada pathan ko ya kini heithaw wow pynchitom ki wa tyngkheiñ ki ya ka aiñ.
Ka NGT da ong ko leh wa ka jylla Meghalaya ym toh u pyrkhat ko du ya ka poisa deiwa yada ya kini ki karkhana khlem da pyrkhat yei hok yong ki bru deiwa krehkaam pyrchah ya ki kyndon wa da pynmih ha ka 23-12-20 wei ym em hok ki hanla da yoh bor ki chwa u krehkaam kani ka kyndon ka MSPCB.
Kamtæ ka NGT da e por ko 4 bnai ya ka jylla Meghalaya kamjooh ka MSPCB wow pynkhreh ya ka Action Plan ya kini kiwa da krehkaam chwa ka 23-12-20 wow bood ki ya kani ka kyndon kamjooh wow su bai lutsan wa da ktah ki ya ka rymaw katkam ka aiñ.
Da phah leh ya ka MSPCB wow pteiñ ki wow lai sylli yow pyntikna wa da bood ya ka aiñ yada rymaw wei wow pynchitom ya kiwa tyngkheiñ aiñ.
Kamtæ khlem da pynmih de kawon kawon ka hukum da pynkut noh ya kani ka mukotduma.
