I khrong dan naka Goods and Services Tax (GST) da tam ko T. 1 Trillion ha ki ar bnai wa kynthup ya u Khonchonglad (Nov) wa u Kmaichonglad (Dec) 2019 iwa da wanrah yei pynksan ya kiwa chna aiñ ha kini ki por wa suki ka yaw ka haat waka khayi pateiñ.
Ka sorkar pyrdi deilang wa ki sorkar jylla deilang da pyllang ki T. 1.03 Trillion ha u December, 9% tam ya iwa da jooh yoh ha u snem 2019.
Ka GDP ka India da hiar ko cha iwa duna dooh ha ki 6 snem chiteiñ kawa poi 4.5% ha u Naikhynde (September) 2019.
Ka dan naka GST ha u December 2019 du napoh ki jylla da ku ko da 16% lada wyrchaw wa u December 2018. Lada kheiñ won yaka IGST (Integrated GST) kawa yoh na i challan ya ki mar chapoh ka ri, waroh iwa da yoh ha u December 2019 da ku ko da 9% lada wyrchaw ha u December 2018.
Ki jylla wa ki Union Territories (UTs) kiwa da ku bha i khrong dan ki lyngba ka GST toh ka Assam (33%), Maharashtra (22%), Tamil Nadu (19%), Gujarat (18%), Delhi (18%), Kerala (17%), West Bengal (16%) wa Madhya Pradesh (16%). Ki jylla kiwa ym ye bha u khrong dan toh ka Jharkhand (-3%), Odisha (2%), Goa (6%) wa Rajasthan (10%).
I duna won i yoh nong naka GST ha kiwi tawon ki bnai da wanrah ko ya i thut hei ya krehlang ka sorkar pyrdi wa ki sorkar jylla hadien wa slem ka sorkar pyrdi wow su yaka GST kawa toh u su yow pyndap yei dooh nong ki sorkar jylla.
I pynduna yaka dan ya kiwa boon ki mar nadooh wa pynkrehkaam yaka GST da pynman yaka wow duna i yoh nong ko heithaw wow man ko kawa skhem u yoh nong. I pynduna dan khamtam ya ki mar wa pynemkaam man ka sngi da wanrah ko yeiwa kiwa khayi pateiñ da hap ki wow su chiboon hawa thied ya ki mar chna tiar bar ya ki mar wa da dep chna heiwa boon da kam ki ya iwa hap su tam ki deiwa paan yaka Refund naka sorkar.
Haka GST Council wa pynman haka 18 December 2019, deiwa pait ya ini waroh da pyrkhat wow pynkylla biang ya i bai dan tangwa neidaw wa ym em biang ka yaw ka haat ym pu em u leh ya ini wei yei u chong pyrkhat biang ya ini ha u Naitung (April) 2010 hadien wa wanrah yaka Union Budget ha u Thohlakhmi (Feb).
Discussion about this post