Ki seiñbhalang wa em ha Chokpot, South Garo Hills da pyrchah ki ya iwon iwon i tih ya ki marpohkhyndaw hanla da ka Scientific Mining leh hajan ki thaw wa man kam ki Ecologically Sensitive Zones ka District.
Ki seiñbhalang wa kyntup ya ka GSU, AHAM, CAVC, GSMC, ACHIK wa ka FKJGP da pynbaad ki wa i tih mooyong (Scientific Mining) ha kani ka thaw toh iwa da leh hajan ki um ki wah, ki khloo wa rben iwa da booh hei maa ya ka bei ramaw.
Hawa lai pait ya ki thaw tih da ong wa toh iwa daw chah ktah i wym ye de wow pynbha ya ki um kamjooh ki khloo. Neibhah ha kani ka thaw da em ki wah wa pynman kam ka umdih nadoh ka wah Rompa, wah Rongdik, wah Khakiza wa ka wah Rongma, heiwa pyn na kattæ leh da sdang yoo wa da kylla ktieh ki katwa kiwi ki wah khian wa tooid cha ki da sdang ki wow sngad.
Chooh chooh da ong wa kini ki thaw toh kiwa em hajan ka Nokrek Biosphere Reserve kawa man kam ka thaw wa im ki mrad wa da yoh yei yada wei lada tih khlem em wa pait wa yoo deiwa leh katwa ngait daw ktah ko yei khyndaw, daw dooh ya ki thaw sah ki mrad khamtam ki yong ki tngoo Hoolock Gibbon wa ka dngiem Himalayan Black Bear.
Da khuslai wa deiwa pynheh yei thaw tih mooyong daw ktah ko ya ki thaw uiñke suwari namo ki Eco-Tourism kam ka Abong Chigat, Redingsni, Wari Chora wa Tengte Rongrep.
Da ong ki leh wa ki kaam Tourism toh kiwa ye wow e khih deiwa neh slem iwa khlem da ktah ya ka ramaw kamwa tih mooyong kawa da wanrah hadooh i kylla i rukom man ka imlang sahlang kamjooh ya ka jaitbru Garo.
Da suba ki leh wa ini i tih mooyong ye ko wow yah chei lai tih ya u mar Uranium katkam wa da em kiwa mihkhmat paidbah kiwa da pynbaad.
Hanla ym em ye ki wow pyntikna wa em i tih Uranium, da ong wa i tih marpohkhyndaw toh iwa daw ktah bha yei chait i khiah wa ya ka soodong sookun deiwa joor.

Discussion about this post